س 942: شركتى از برادران فرهنگى به نام شركت
تعاونى فرهنگيان چندين سال است كه تأسيس گرديده و سرمايه آن از همان ابتدا از سهم
تعدادى از فرهنگيان تشكيل شده بود كه هريك صد تومان پرداختند، در ابتدا سرمايه شركت
كم بود، ولى در حال حاضر با افزايش تعداد اعضاء، سرمايه آن بالغ بر هجده ميليون
تومان به اضافه ماشينهاى شركت است. سود آن بين سهامداران به نسبت سهمشان تقسيم
مىشود، و هريك از آنان براحتى مىتواند سهم خود را دريافت نموده و با شركت تسويه
حساب نمايد. تاكنون خمس سرمايه و سود آن پرداخت نشده است، آيا با توجه به موقعيت من
به عنوان رئيس هيئت ادارى شركت، جايز است كه اگر خمسى به حساب شركت تعلق بگيرد،
اقدام به پرداخت آن كنم؟ آيا رضايت سهامداران در اين باره شرط است؟
پرداخت خمس سرمايه شركت و سود حاصل از آن، تكليف
هريك از اعضا نسبت به سهم خود از مجموع دارائى شركت است، و انجام اين كار توسط
مسئول هيئت ادارى آن، متوقف بر كسب اجازه و وكالت از سهامداران شركت است.
س 943: تعدادى از افراد تصميم به ايجاد صندوق
قرضالحسنه بين خود گرفتهاند تا هنگام نياز به يكديگر قرضالحسنه بدهند. هر عضو
علاوه بر مبلغى كه در ابتداى تشكيل پرداخته، بايستى هرماه براى افزايش موجودى صندوق
مبلغى را بپردازد، اميدواريم لطف فرموده چگونگى پرداخت خمس هر عضو را بيان فرمائيد
و در صورتى كه سرمايه صندوق به طور دائمى به عنوان قرض در دست اعضا باشد، اداى خمس
آن چگونه خواهد بود؟
اگر هر يك از افراد سهامدار سهم شراكت خود را از
منفعت كسب يا از حقوق خود بعد از پايان سال خمسى پرداخته باشد، واجب است خمس آن را
بپردازد. ولى اگر آن را در بين سال داده است، در صورتى كه دريافت آن براى او در
پايان سال خمسى وى ممكن باشد، بايد خمس آن را در پايان سال بدهد، و در غير اين صورت
تا آن را از صندوق دريافت نكرده، پرداخت خمس آن بر او واجب نيست.
س 944: آيا صندوق قرضالحسنه شخصيت حقوقى مستقلى
دارد؟ اگر داشته باشد، آيا به سود حاصل، خمس تعلّق مىگيرد؟ اگر شخصيت حقوقى مستقلى
نداشته باشد، كيفيت پرداخت خمس آن چگونه است؟
اگر سرمايه صندوق ملك شخصى اشخاص به نحو اشتراك
باشد، سود حاصل از آن، نسبت به سهم هريك از اعضا ملك شخصى او خواهد بود و بايد خمس
آن را در زائد برمؤونه سالش بپردازد. ولى اگر سرمايه صندوق ملك شخص يا اشخاص نباشد
مثل اينكه از مال وقف عام و مانند آن باشد، سود حاصل از آن، خمس ندارد.
س 945: تعداد دوازده نفر از مؤمنين توافق كردهاند
كه هريك از آنان هرماه مثلا بيست دينار در صندوقى بريزند، و در هر ماه يك نفر آن
مبلغ را برداشته و به مصرف هزينههاى شخصى خود برساند، كه بعد از دوازده ماه نوبت
به آخرين نفر خواهد رسيد، بدين معنى كه او آنچه را در اين مدت پرداخته كه مقدار آن
دويست و چهل دينار مىشود، برمىدارد، آيا خمس بر او واجب است يا اينكه جزء مؤونه
وى محسوب مىشود؟ اگر اين فرد سال خمسى معينى داشته باشد و مقدارى از پولى كه
دريافت شده، پس از پايان سال نزد او بماند، آيا جايز است براى اين قسمت از آن مبلغ،
سال خمسى معينى قرار دهد تا از لزوم پرداخت خمس آن رهائى يابد؟
آنچه را كه افراد به صندوق مىپردازند، اگر از
درآمد سالانه شان در بين سال باشد، هر آنچه را كه هر يك از افراد در نوبت خود از
صندوق دريافت مىنمايد تا در مخارج سال صرف كند اگر مقدارى از آن قرض از صندوق و
مقدارى معادل مبالغى باشد كه از منافع همان سال به صندوق پرداخته است، خمس ندارد،
ولى اگر از منافع سال قبل باشد، بايد خمس آنچه را كه از منافع سال قبل است،
بپردازد، و اگر از منافع هر دو سال باشد، منفعت هرسالى حكم خاص خود را دارد، و
چنانچه مبلغ دريافتى او از سهم خود كه از منافع سال به صندوق واريز نموده، زائد بر
مخارج آن سال باشد، نمىتواند براى رهائى از خمس مقدار زائد، سال خمسى مستقلى براى
آن قرار دهد، بلكه واجب است كه براى همه منافع سالانه خود يك سال خمسى قرار دهد و
خمس مازاد بر مؤونه آن سال را بپردازد.
س 946: خانهاى را با پرداخت مبلغى به عنوان رهن
اجاره كردهام، آيا پس از گذشت يك سال به آن مبلغ خمس تعلق مىگيرد؟
مبلغى را كه به مؤجر قرض دادهايد، اگر از منعفت
كسب باشد،تا ماداميكه به آن براى اين منظور نياز داريد پرداخت خمس آن واجب نيست،
ولى بعدا هر وقت آن را دريافت نموديد، بايد خمس آن را بپردازيد.
س 947: ما براى انجام كارهاى عمرانى احتياج به
هزينه زيادى داريم كه پرداخت يكباره آن براى ما مشكل است، لذا اقدام به تأسيس
صندوقى براى عمران كردهايم، و هر ماه مبلغى را در آن به وديعه مىگذاريم و بعد از
آنكه مقدارى جمع شد، آن را صرف كارهاى عمرانى مىكنيم، آيا به اين مال پسانداز شده
خمس تعلّق مىگيرد؟
اگر مبالغ پرداخت شده از طرف هر شخص از در آمد سال
او باشد و تا زمان مصرف آن در كارهاى عمرانى تحت مالكيت او باقى بماند و آن شخص
بتواند در پايان سال خمسى آن را از صندوق پس بگيرد، واجب است كه خمس آن را بپردازد.
س 948: چند سال قبل اقدام به محاسبه اموالم و
تعيين سال خمسى براى خودم نمودم، در آن زمان نود و هشت رأس گوسفند كه خمس آنها داده
شده بود و همچنين مقدارى پول نقد و يك موتورسيكلت داشتم. چند سال است كه گوسفندان
من براثر فروش تدريجى آنها كم شده، ولى پول نقدم زياد شده است. در حال حاضر شصت رأس
گوسفند و مقدارى پول نقد دارم، آيا پرداخت خمس اين پول بر من واجب است يا اينكه فقط
بايد خمس مقدار زيادى آن را بدهم؟
اگر مجموع قيمت گوسفندهاى موجود با اموال نقدى كه
داريد، بيشتر از مجموع قيمت نود و هشت رأس گوسفند با پول نقدى باشد كه قبلا خمس آن
را پرداخت كردهايد، مقدار زائد خمس دارد.
س 949: فردى ملكى (خانه يا زمين) دارد كه خمس به
آن تعلق گرفته است، آيا مىتواند خمس آن را از درآمد سال بپردازد؟ يا اينكه واجب
است اول خمس سود را بدهد و سپس خمس ملك را از سود مخمّس پرداخت كند؟
اگر بخواهد خمس آن را از درآمد سال بپردازد، واجب
است كه خمس آن را هم بپردازد.
س 950: اموالى را از محل پولى كه بنياد شهيد
ماهيانه به فرزندان صغير شهداى عزيز مىپردازد يا از محل سود كارخانه يا زمين زراعى
كه ملك بعضى از شهداى عزيز جهت امرار معاش شان بوده، براى فرزندان شهدا پسانداز
كردهايم و گاهى مقدارى از اين اموال پس انداز شده براى تأمين نيازهاى ضرورى آنان
مصرف مىشود. خواهشمنديم بيان فرمائيد كه آيا اين سودها و حقوق پسانداز شده خمس
دارد يا اينكه تا زمانى كه بزرگ نشدهاند، خمس ندارد؟
آنچه به فرزندان عزيز شهدا از پدران آنان به ارث
مىرسد و يا توسط بنياد شهيد به آنان پرداخت مىشود، خمس ندارد، ولى از سود حاصل از
ارث يا هديهاى كه بنياد شهيد به آنان مىدهد، آن مقدارى كه تا زمان رسيدن به بلوغ
شرعى در ملك آنان باقى مىماند، بنابر احتياط بر هريك از آنان واجب است كه بعد از
رسيدن به سن تكليف، خمس سود آن را بپردازد.
س 951: آيا به مالى كه انسان براى تحصيل درآمد و
انجام معاملات تجارى مصرف مىكند، خمس تعلّق مىگيرد يا خير؟
آنچه را كه از در آمد سال براى به دست آوردن درآمد
از كارهاى تجارى و غير آن مصرف مىكند از قبيل هزينههاى انباردارى، حمل و نقل، وزن
كردن، واسطه معامله و مانند آن، از درآمد همان سال استثنا مىشود و خمس ندارد.
س 952: آيا اصل سرمايه و سود آن خمس دارد؟
اگر انسان سرمايه را با كسب و كار (اعم از حقوق و
غيره) به دست آورده باشد، خمس دارد، ولى سود حاصل از تجارت با آن هر مقدار كه صرف
مؤونه زندگى مىشود خمس ندارد، و اگر چيزى از آن از مخارج سال زياد بيايد، خمس
دارد.
س 953: اگر كسى طلاى مسكوك داشته باشد و به حد
نصاب هم برسد، آيا علاوه بر زكات، پرداخت خمس آن هم واجب است؟
اگر جزء منفعت كسب محسوب شود، حكم ساير درآمدهاى
كسب را در وجوب خمس دارد.
س 954: من و همسرم از كارمندان وزارت آموزش و
پرورش هستيم، همسرم هميشه حقوق خود را به من هديه مىكند، و با مقدارى پول در شركت
كشاورزى كارمندان آموزش و پرورش كه عضو آن هستم، سهيم شدهام، ولى نمىدانم كه آن
مبلغ از حقوق خودم بوده يا همسرم، با توجه به اينكه پولى كه از حقوق ماهيانه همسرم
تا پايان سال خمسىام پسانداز شده كمتر از پولى است كه او در طول سال مىگيرد، آيا
به مبلغ مذكور خمس تعلق مىگيرد؟
آنچه از اموال پسانداز شده و از پولى كه بابت
خريد سهم الشركه پرداختهايد كه مربوط به حقوق خودتان است، خمس دارد، و آن قسمت كه
توسط همسرتان هديه شده، خمس ندارد، و آنچه را هم كه شك داريد از حقوق خودتان است يا
همسرتان، پرداخت خمس آن واجب نيست، اگر چه احوط پرداخت خمس و يا مصالحه آن است.
س 955: آيا به پولى كه به مدت دو سال به صورت
قرضالحسنه در بانك بوده، خمس تعلق مىگيرد؟
هر مقدارى كه از منفعت كسب پسانداز مىشود،
يكبار به آن خمس تعلق مىگيرد و پسانداز آن در بانك به صورت قرضالحسنه موجب سقوط
خمس آن نمىشود. بله، قرضى كه نمىتواند آن را تا سر سال خمسى از قرض گيرنده پس
بگيرد، تا آن را پس نگرفته، پرداخت خمس آن واجب نيست.
س 956: شخصى كه برخود يا خانواده تحت تكفل خود سخت
مىگيرد تا بتواند مقدارى پسانداز نمايد و يا مقدارى قرض مىكند تا بتواند مشكلات
زندگىاش را حلّ كند، اگر مال پسانداز شده و يا مالى كه قرض گرفته، تا سر سال باقى
بماند، آيا خمس به آن تعلق مىگيرد؟
سود پسانداز شده اگر براى صرف در احتياجات زندگى
باشد و در آينده نزديك مثلا تا دو سه ماه بعد از پايان سال خمسى در همان مورد صرف
شود، پرداخت خمس آن واجب نيست و خمس پولى كه قرض كرده است، برعهده قرض گيرنده نيست،
ولى اگر از درآمد سال خود قسطهاى آن را بپردازد و عين مالى كه قرض گرفته هنگام
رسيدن سال خمسى نزد او باقى باشد، واجب است كه خمس آن را به ميزان اقساطى كه پرداخت
نموده، بپردازد.
س 957: دو سال است قطعه زمينى را براى ساخت خانه
خريدهام، اگر از مخارج روزمره پولى را براى ساختن خانه در آن پس انداز كنم، زيرا
در حال حاضر مستأجر هستم، آيا در پايان سال به آن خمس تعلق مىگيرد؟
اگر عين مال از در آمد سال را قبل از رسيدن سال
خمسى به مصالح ساختمانى مورد نياز تبديل كنيد، و يا آنكه پول پس انداز شده از درآمد
سال را مىخواهيد تا چند ماه پس از پايان سال خمسى صرف ساختمان مسكن خود نمائيد،
خمس ندارد.
س 958: من تصميم به ازدواج گرفتهام، و براى كسب
درآمد، قسمتى از سرمايه خود را به دانشگاه سپردهام، آيا مصالحه در رابطه با خمس آن
امكان دارد؟
اگر مال مذكور از منفعت كسب شما باشد، با گذشت سال
خمسى، پرداخت خمس آن واجب است و خمسِ قطعى قابل مصالحه نيست.
س 959: سازمان حج در سال گذشته اقدام به خريد همه
اثاثيه و لوازم مورد نياز كاروان حج كه ملك اينجانب بود، كرد، من پول لوازم فروخته
شدهام را كه دويست و چهارده هزار تومان بود، در تابستان امسال دريافت كردم، علاوه
بر آن، مبلغ هشتاد هزار تومان در سال گذشته گرفتهام، با توجه به اينكه سال خمسى
براى خود تعيين كردهام و هر سال خمس زائد بر مؤونه را مىپردازم، و با توجه به
اينكه اثاثيه و لوازم مذكور مورد نياز من در ايام عهده دارى مديريت كاروان حج جهت
اداره حجّاج بوده است، و در وقت فروش آن ترقى قيمت نسبت به قيمت خريد آن داشته است،
آيا پرداخت خمس پول فروش آن يا خمس تفاوت قيمت آن در حال حاضر واجب است؟
اگر لوازم را با مال مخمس خريده باشيد، پول فروش
آن خمس ندارد، در غير اين صورت، پرداخت خمس آن واجب است.
س 960: من صاحب مغازهاى هستم كه هر سال پول نقد و
جنسهاى خود را محاسبه مىكنم و چون بعضى از كالاها تا آخر سال خمسى فروخته
نمىشود، آيا پرداخت خمس آن در آخر سال و قبل از فروش واجب است يا اينكه بايد بعد
از فروش، خمس آنها پرداخت شود؟ اگر خمس كالا را بدهم و سپس آن را بفروشم، چگونه
بايد در سال آينده محاسبه كنم؟ و اگر آن را به فروش نرسانم و قيمت آن تغيير كند، چه
حكمى دارد؟
كالائى كه تا سر سال فروخته نشده و مشترى براى
خريد آن پيدا نشده است، در حال حاضر پرداخت خمس افزايش قيمت آن واجب نيست بلكه سود
حاصل از فروش آن در آينده از سود سال فروش محسوب مىشود، ولى كالائى كه افزايش قيمت
پيدا كرده و كسى هست كه در طول سال آن را بخرد، ولى شما براى اينكه سود بيشترى
ببريد، آن را تا پايان سال نفروختهايد، بايد با رسيدن سال خمسى، خمس افزايش قيمت
آن را بپردازيد، و در اين صورت آن كالا به قيمتى كه در سر سال خمسى ارزيابى شده و
خمس افزايش قيمت آن پرداخت شده، در سال آينده استثناء مىشود.
س 961: سه برادر، خانه سه طبقهاى خريدارى نموده و
در يك طبقه ساكن شده و دو طبقه ديگر را اجاره، دادهاند. آيا به دو طبقه مورد اجاره
خمس تعلق مىگيرد يا خير؟ و آيا جزء مؤونه آنها محسوب مىشود؟
اگر خانه را از محل درآمد سالانه شان براى سكونت
تهيه نمودهاند و فعلا به خاطر نياز به مخارج زندگى اجاره دادهاند، به آن خمس تعلق
نمىگيرد، ولى اگر بعضى طبقات آن را به قصد اجاره دادن ساخته يا تهيه كردهاند تا
اجاره آن را صرف هزينههاى زندگى كنند، آن مقدار از خانه حكم سرمايه را دارد، كه
خمس دارد.
س 962: شخصى مالك مقدارى گندم بوده كه خمس آن را
پرداخت نموده و هنگام برداشت محصول جديد، همان گندم مخمس را مصرف مىكرده و به جاى
آن گندم جديد مىگذاشته و چندين سال به همين ترتيب عمل نموده است، آيا به گندمى كه
به جاى گندم مصرف شده مىگذاشته، خمس تعلق مىگيرد؟ و در صورت تعلق خمس، آيا همه آن
خمس دارد؟
گندمى را كه خمس آن را پرداخته، اگر مصرف كند،
نمىتواند معادل آن از گندم جديد را از خمس استثنا كند. بنابراين آنچه را كه از
گندم جديد مصرف مؤونه سال خود كرده، خمس ندارد، و آنچه كه از آن تا سر سال خمسى
باقى مانده، خمس دارد.
س 963: من به توفيق خداوند هر سال خمس اموالم را
مىپردازم، ولى در طى سالهائى كه اقدام به محاسبه خمس اموالم كردهام، هميشه در
حساب آنها شك داشتهام، اين شك چه حكمى دارد؟ آيا واجب است امسال همه اموال نقد خود
را حساب كنم يا اينكه به شك در اين مسأله اعتنا نمىشود؟
اگر در صحت حساب خمس منفعت كسب سالهاى گذشته شك
داشته باشيد، به آن اعتنا نمىشود و پرداخت مجدد خمس بر شما واجب نيست. ولى اگر در
منفعت كسب شك داشته باشيد كه آيا جزء منفعت كسب سالهاى قبل است كه خمس آن پرداخت
شده، يا جزء منفعت كسب امسال است كه خمس آن داده نشده، بر شما واجب است كه احتياطا
خمس آن را بپردازيد، مگر اينكه احراز كنيد كه خمس آن را قبلا پرداختهايد.
س 964: اگر مثلا فرشى را با مال مخمس به قيمت ده
هزار تومان بخرم و بعد از مدتى آن را به پانزده هزار تومان بفروشم، آيا پنج هزار
تومان اضافه بر مال مخمس، جزء منعفت كسب محسوب مىشود و خمس به آن تعلق مىگيرد؟
اگر آن را به قصد فروش خريدهايد، آن مقدارى كه
بيشتر از قيمت خريد است، جزء منفعت كسب محسوب مىشود و در زائد بر مؤونه سال، خمس
واجباست.
س 965: آيا كسى كه براى هر يك از درآمدهاى خود سال
خمس جداگانهاى قرارداده، جايز است خمس سودى را كه سر سال خمسى آن رسيده، از سودهاى
ديگرى كه سال بر آنها نگذشته است، بپردازد؟ در صورتى كه بداند اين درآمدها به طور
كامل تا پايان سال باقى مىمانند و چيزى از آنها صرف مؤونه نمىشود، چه حكمى دارد؟
هرگاه بخواهد خمس منفعت يك كسب را از درآمد كسب
ديگر بپردازد، بايد خمس مبلغ پرداختى را نيز بپردازد و درآمدهائى كه چيزى از آن به
مصرف هزينههاى زندگى نمىرسد، مخير است بين اينكه خمس آن را هنگام حصول آن بپردازد
يا تا رسيدن سال خمسى، صبر كند.
س 966: شخصى مالك ساختمان دو طبقهاى است، و خودش
در طبقه بالا سكونت دارد و طبقه پايين را به شخص ديگرى داده است و به علت بدهكارى
مبلغى از او قرض گرفته بدون اينكه اجارهاى بگيرد، آيا به اين مبلغ خمس تعلق
مىگيرد؟
واگذارى استفاده مجانى از خانه به كسى به خاطر
اينكه مالى از او قرض گرفته است، وجه شرعى ندارد، و به هر حال مالى كه قرض گرفته
است، خمس ندارد.
س 967: مكانى را براى معاينه پزشكى بيماران از
اداره اوقاف و متولى وقف به مبلغ معينى در هر ماه اجاره كردهام و مبلغى پول هم به
عنوان پذيره از من گرفتهاند، با توجه به اينكه در حال حاضر اين پول از ملك من خارج
شده و هيچگاه مالك آن نخواهم شد، آيا خمس به آن تعلق مىگيرد؟
اگر پرداخت اين مبلغ در حكم قيمت انتقال سرقفلى
باشد و از منفعت كسب باشد، واجب است كه خمس آن پرداخت شود.
س 968: شخصى براى احياى زمين موات جهت كاشت درختان
ميوه به اميد استفاده از حاصل آن اقدام به حفر چاه عميق نموده است، با توجه به
اينكه اين درختان بعد از چند سال ديگر ثمر مىدهند و هزينه زيادى هم دارند، اين شخص
مبلغى بيش از يك ميليون تومان صرف آن نموده است. وى تاكنون حساب سال نداشته، ولى در
حال حاضر كه تصميم گرفته براى اداى خمس، اموالش را حساب كند، مىبيند كه قيمت چاه و
زمين و باغ بر اثر تورم، معادل چندين برابر هزينه اوليه شده است، بنابراين اگر
مكلّف به پرداخت خمس قيمت فعلى آنها شود، توانائى آن را ندارد و اگر مكلّف به دادن
خمس از عين زمين و باغ و غير آن شود، در مضيقه و سختى مىافتد، زيرا خود را به زحمت
انداخته و به اميد استفاده از ثمرات آن براى تأمين مخارج زندگى خود و خانوادهاش
متحمل هزينهها و مشكلاتى شده است، تكليف او نسبت به خمس اموالش چيست؟ چگونه خمس
خود را حساب كند تا به راحتى بتواند آن را بپردازد؟
زمين مواتى را كه به قصد تبديل آن به باغ ميوه
احياء نمود، بعد از كم كردن مخارج احياى آن، خمس دارد، و مخير است كه خمس زمين را
از عين آن بدهد و يا از قيمت فعلى آن. و همچنين چاه، لوله آب، پمپ آب، نهالها و
كاشت و پرورش آن و مانند آن، به قيمت عادلانه فعلى خمس دارد، و اگر پرداخت يكباره
خمس براى او مقدور نيست، مىتواند بعد از دستگردان با يكى از وكلاى ما، آن را به
تدريج و به نحوى كه برايش از لحاظ مقدار و مدت ممكن است، بپردازد.
س 969: شخصى حساب سال براى خمس نداشته و اكنون
تصميم گرفته است كه حساب سال داشته باشد، وى كه از ابتداى ازدواج تا به حال بدهكار
بوده است، خمس خود را چگونه محاسبه كند؟
اگر از گذشته تا به حال درآمدى بيشتر از مخارج
زندگى نداشته، نسبت به گذشته چيزى بر عهده او نيست.
س 970: منافع و محصولات زمين و اموال موقوفه، از
جهت خمس و زكات چه حكمى دارد؟
اعيان موقوفه مطلقا خمس ندارد، حتى اگر وقف خاص
باشد، ثمره و نماء آن هم مطلقا خمس ندارد، و به نماء وقف عام قبل از قبض توسط موقوف
عليه زكات تعلق نمىگيرد، ولى بعد از قبض، پرداخت زكات آنچه از نماء وقف كه قبض
شده، در صورتى كه واجد شرائط وجوب زكات باشد، واجب است، و در نماء وقف خاص هم اگر
سهم هر يك از موقوف عليه به حد نصاب برسد، زكات واجباست.
س 971: آيا سهم سادات «كثر هم الله تعالى» و سهم
امام «عليهالسلام» به منفعت كسب كودكان تعلق مىگيرد؟
بنابر احتياط بر آنان واجب است كه بعد از رسيدن به
سن بلوغ خمس منفعت كسب خود را كه قبل از بلوغ به دست آوردهاند و تا زمان بلوغ بر
ملك ايشان باقى مانده است، بپردازند.
س 972: آيا به ابزارى كه در كار و كسب استفاده
مىشود، خمس تعلق مىگيرد؟
ابزار و آلات كسب، حكم سرمايه را دارد كه اگر از
درآمد كسب تهيه شود، خمس دارد.
س 973: چند سال قبل مبلغى را جهت ثبت نام براى
رفتن به حج به بانك واريز كرديم، ولى تاكنون موفق به تشرف نشدهايم و نمىدانيم كه
آيا خمس آن را پرداختهايم يا خير، آيا در حال حاضر پرداخت خمس آن واجب است؟ آيا
پولى كه براى ثبت نام حج پرداخته مىشود و چند سال بر آن مىگذرد، خمس دارد يا خير؟
مبلغى كه براى ثبت نام حج پرداخت مىشود، اگر به
عنوان قيمت يا اجرت سفر حج بر اساس قرارداد منعقده با سازمان حج و زيارت باشد و از
منفعت كسب همان سال شما باشد، و ثبت نام كننده با آن ولو پس از چند سال به حج برود،
خمس ندارد.
س 974: كارمندانى كه سر سال خمسى آنها در پايان
ماه اسفند است و حقوق خود را پنج روز زودتر از سر سال خمسى مىگيرند تا در ماه اول
سال جديد مصرف كنند، آيا پرداخت خمس آن واجب است؟
اگر حقوقى را كه قبل از پايان سال دريافت مىكنند
تا آخر سال خمسى در مؤونه مصرف نكنند، پرداخت خمس آن واجب است.
س 975: بسيارى از دانشجويان براى حل مشكلات
غيرقابل پيش بينى خود در هزينههاى زندگى صرفهجوئى مىكنند و در نتيجه مبلغ قابل
توجهى از كمك هزينه تحصيلى كه به آنها پرداخت مىگردد، جمع مىشود، سؤال اين است كه
با توجه به اين كه اين مبلغ از طريق صرفه جوئى در پولى كه وزارت آموزش عالى به آنها
مىپردازد، جمع مىشود، آيا به آن خمس تعلق مىگيرد؟
كمك هزينه تحصيلى خمس ندارد.