س 880: آيا به خانهاى كه قبلا با مالى كه خمس آن
داده نشده، ساخته شده، خمس تعلق مىگيرد؟ بر فرض وجوب پرداخت خمس، آيا خمس بر اساس
قيمت فعلى محاسبه مىشود يا قيمت زمان ساخت آن؟
اگر خانه از درآمد بين سال براى زندگى و سكونت
ساخته شده و پس از سكونت در آن به فروش رفته است، پول فروش آن خمس ندارد، ولى اگر
از درآمدى كه سال بر آن گذشته، ساخته شده است، خمس پولى كه در ساخت آن هزينه شده،
بايد پرداخت شود.
س 881: مدتى قبل آپارتمان مسكونى خود را فروختم.
اين معامله هم زمان با رسيدن سال خمسى من بود و چون خود را موظف به اداى حقوق شرعى
مىدانم، بر اثر شرايط خاص زندگىام در اين رابطه با مشكل مواجه شدهام، اميدوارم
مرا در اين رابطه راهنمائى فرمائيد.
اگر خانه مسكونى فروخته شده را با پولى كه خمس
نداشته و يا با درآمد بين سال خريدهايد، پول فروش آن در هر صورت خمس ندارد.
س 882: خانه نيمه سازى در يكى از شهرها دارم كه به
علت سكونت در ساختمانهاى دولتى نيازى به آن ندارم، لذا قصد دارم آن را فروخته و با
پول آن ماشينى براى استفاده شخصى بخرم، آيا به پول آن خمس تعلق مىگيرد؟
اگر خانهمزبور را از درآمدسالانهو در بينسالبه
قصدسكونتدر آن ساختهيا خريدهايد، و در همان سال آن را فروختهايد پول فروش آن
اگر درهمان سال فروش در مؤونه زندگىمصرف شود، خمس ندارد، و همچنين اگر بعد از
سكونت در آن، درسال بعد آن را فروخته باشيد، پول فروش آن خمس ندارد.
س 883: تعدادى درب پروفيلى براى خانه مسكونىام
خريدارى كردم، ولى بعد از دو سال به علت عدم تمايل به استفاده، آنها را فروخته و
پولش را به حساب شركت آلومينيوم واريز كردم تا به جاى دربهاى قبلى، به همان قيمت
براى من دربهاى آلومينيومى بسازد، آيا به آن پول خمس تعلق مىگيرد؟
در فرض مرقوم، پول فروش آن خمس ندارد.
س 884: مبلغ صد هزار تومان به مؤسسهاى پرداخت
نمودم تا در آينده زمين مسكونى به من تحويل دهد و الآن يك سال از آن مىگذرد و از
طرفى قسمتى از آن پول مال خودم است و قسمت ديگر را قرض كرده و مقدارى از قرض را هم
پرداختهام، آيا به آن خمس تعلق مىگيرد؟ مقدار آن چقدر است؟
اگر گرفتن زمين براى ساخت مسكن مورد نياز متوقف بر
پيش پرداخت مقدارى از پول آن باشد، مبلغ پرداخت شده خمس ندارد، حتى اگر از درآمد
كسب شما باشد.
س 885: اگر شخصى خانه خود را فروخته و پول آن را
براى استفاده از سود آن در بانك بگذارد و سپس سال خمسى اش فرا برسد، چه حكمى دارد؟
و اگر اين پول را براى خريد خانه ، پس انداز نمايد، چه حكمى دارد؟
اگر خانه را از درآمد سالانه شغلى و در اثناى همان
سال براى سكونت و به حساب مخارج سالانه، ساخته يا خريده و بعد آن را فروخته باشد،
پول فروش آن در هر صورت خمس ندارد.
س 886: آيا به اموالى كه به تدريج براى خريد خانه
يا ساير مايحتاج زندگى پس انداز مىشود، خمس تعلق مىگيرد؟
اگر خريد مايحتاج زندگى برحسب وضع مالى شخص متوقف
بر پس انداز درآمد سال باشد، و بنا دارد پس اندازها را در آينده نزديك مثلا دو سه
ماه ديگر، صرف خريد مايحتاج زندگى نمايد، خمس ندارد.
س 887: چند سال پيش ماشينى خريدم كه در حال حاضر
فروش آن به چندين برابر قيمت ممكن است، با توجه به اينكه پول خريد آن، مخمس نبوده
است، و در صورت فروش و گرفتن قيمت فعلى آن، مىخواهم خانهاى براى سكونت بخرم، آيا
به مجرد دريافت پول، همه آن خمس دارد يا فقط به پولى كه با آن ماشين را خريدهام،
خمس تعلق مىگيرد و مقدار باقيمانده كه همان مقدار افزايش قيمت ماشين است، جزء
درآمد سال فروش ماشين محسوب مىشود كه اگر تا پايان سال فروش در مخارج زندگى مصرف
نشود، خمس به آن تعلّق مىگيرد؟
اگر ماشينجزء مؤونه شما باشدو آنرا از
درآمدبينسال جهتاستفادهشخصى زندگىخريدهباشيد، پول فروش آن خمس ندارد. ولى اگر
ماشين را براى كار كردن خريدهايد، در صورتى كه با مال قرضى يا نسيه خريده باشيد،
فقط خمس مالى كه براى اداى دين صرف كردهايد، واجباست، و اگر آنرا با عين درآمدى
كه خمس به آن تعلق گرفته ولى پرداخت نشده، خريدهايد، بايد خمس تمام پول فروش آنرا
بپردازيد.
س 888: من مالك خانه بسيار محقرى هستم، و به عللى
تصميم به خريد خانه ديگرى گرفتم، ولى به علت بدهى مجبور به فروش ماشينى كه از آن
استفاده مىكردم و گرفتن مبلغى وام از بانك استان و صندوق قرض الحسنه شهرمان شدم تا
بتوانم پول خانه را بپردازم، با توجه به اينكه ماشين را قبل از تاريخ سال خمسى ام
فروخته و پول آن را براى پرداخت مقدارى از بدهى هايم مصرف كردهام، آيا به پول حاصل
از فروش ماشين خمس تعلق مىگيرد يا خير؟
در فرض سؤال، پول حاصل از فروش ماشين خمس ندارد.
س 889: خانه، ماشين و لوازم مورد نياز انسان يا
خانواده او كه از درآمد سال خريده شده است، اگر در اثر ضرورت و يا به منظور تبديل
به جنس بهتر فروخته شود، از جهت خمس چه حكمى دارد؟
پول حاصل از فروش چيزى كه از مؤونه بوده، خمس
ندارد.
س 890: اگر خانه يا ماشين يا غير آنها از احتياجات
زندگى با پولى كه خمس آن پرداخت شده، جهت استفاده شخصى نه به قصد استفاده از آنها
براى فروش يا تجارت خريدارى شده و سپس به علتى فروخته شود، آيا به اضافه قيمت آنها
كه بر اثر افزايش قيمت بازار بوده، خمس تعلق مىگيرد؟
سود حاصل از افزايش قيمت در فرض سؤال، خمس ندارد.