س 370: آيا نشستن و نماز خواندن يا عبور كردن از مكانهائى كه دولت ظالم آنها را
غصب مىكند، جايز است؟
در صورت علم به غصب، احكام و آثار مغصوب مترتب است.
س 371: نماز خواندن در زمينى كه قبلا وقف بوده و دولت آن را تصرف نموده و در آن
مدرسه ساخته است، چه حكمى دارد؟
اگر احتمال قابل توجهى داده شود كه تصرف مذكور مجوز شرعى داشته است، نماز خواندن
در آن مكان اشكال ندارد.
س 372: من نماز جماعت را در تعدادى از مدارس اقامه مىكنم. زمين بعضى از اين
مدارس از صاحبان آن بدون رضايت آنها گرفته شده است. نماز من و دانشآموزان در اين
مدارس چه حكمى دارد؟
اگر احتمال قابل توجهى داده شود كه مسئول ذيربط به استناد مجوز قانونى و شرعى
اقدام به احداث مدارس در آن اراضى نموده، نماز خواندن در آن اشكال ندارد.
س 373: اگر شخصى مدتى بر سجاده يا با لباسى كه خمس به آن تعلق گرفته است، نماز
بخواند، نمازهاى او چه حكمى دارد؟
اگر جهل به تعلق خمس به آن مال و يا به حكم تصرف در آن داشته، نمازهائى كه تا به
حال در آن خوانده، صحيح است.
س 374: آيا اين گفته كه بايد مردان هنگام نماز جلوتر از زنان بايستند، صحيح است؟
اگر بين زن و مرد مقدارى ولو به اندازه يك وجب فاصله باشد، جلوتر بودن زن اشكال
ندارد.
س 375: نصب تصوير امام خمينى «قدس سره» و شهداى انقلاب اسلامى در مساجد، با توجه
به اين كه خود حضرت امام «قدس سره» عدم تمايل خود را نسبت به نصب عكسشان در مساجد
ابراز كرده و راجع به كراهت آن هم مطالبى وجود دارد، چه حكمى دارد؟
اشكال ندارد لكن اگر در شبستان باشد بهتر است هنگام نماز، به طريقى روى آن
پوشانده شود.
س 376: شخصى در يك خانه دولتى زندگى مىكند كه مدت سكونت وى در آن به پايان
رسيده و حكم تخليه نيز به او ابلاغ شده است. نماز و روزههاى وى بعد از انقضاى موعد
مقرر تخليه، چه حكمى دارد؟
اگر از طرف مسئولين مربوطه مجاز به استفاده از آن خانه بعداز مهلت مقرر نباشد،
تصرفات او در آن، حكم غصب را دارد.
س 377: آيا نماز خواندن بر سجادهاى كه شكلهائى روى آن رسم شده و يا بر مهرى كه
داراى نقش است، كراهت دارد؟
فى نفسه اشكال ندارد، ولى اگر به گونهاى باشد كه بهانه به دست كسانى دهد كه
تهمت به شيعه مىزنند، توليد آن و نماز خواندن بر آن جايز نيست. و همچنين اگر موجب
تفرق حواس و از بين رفتن حضور قلب در نماز شود، كراهت دارد.
س 378: اگر مكان نمازگزار پاك نباشد ولى محل سجده پاك باشد، آيا نماز صحيح است؟
اگر نجاست مكان نمازگزار به لباس يا بدن وى سرايت نكند و محل سجده هم پاك باشد،
نماز در آن مكان اشكال ندارد.
س 379: ساختمان كنونى ادارهاى كه در آن كار مىكنم، در گذشته قبرستان بود كه
چهل سال قبل متروكه شده و سى سال است كه اين ساختمان در آن ايجاد شده است. در حال
حاضر ساختمان همه زمينهاى اطراف اداره تمام گرديده و اثرى از قبرستان باقى نمانده
است. با توجه به مطالب مذكور اميدواريم پاسخ فرمائيد كه آيا اقامه نماز در اين
اداره توسط كارمندان آن از نظر شرعى صحيح است يا خير؟
نماز خواندن و تصرفات ديگر در اين اداره اشكال ندارد، مگر اين كه از طريق شرعى
ثابت شود زمينى كه ساختمان مذكور در آن ايجاد شده، وقف براى دفن اموات بوده و به
طريق غير شرعى، تصرف گرديده و در آن ساختمان سازى شده است.
س 380: جوانان مؤمن تصميم گرفتهاند كه به منظور امر به معروف ،هفتهاى يك يا دو
روز نماز را در پاركها اقامه كنند، ولى بعضى اشكال مىكنند كه مالكيت زمينهاى
پاركها مشخص نيست. نماز خواندن در آنها چه حكمى دارد؟
نماز خواندن در پاركهاى فعلى و غير آن اشكال ندارد و به صرف احتمال غصب توجهى
نمىشود.
س 381: زمين يكى از دبيرستانهاى اين شهر ملك يكى از افراد است. اين زمين طبق
نقشه شهر بايد به پارك تبديل مىشد، ولى به علت نياز شديد و با موافقت مسئولين
مربوطه، مقرر شد كه تبديل به مدرسه شود. از آنجائى كه صاحب آن زمين راضى به تملك آن
توسط دولت نيست و عدم رضايت خود را نسبت به اقامه نماز و مانند آن در زمين مذكور
اعلام نموده است. اميدواريم نظر شريف خود را راجع به نماز خواندن در اين مكان اعلام
فرمائيد.
اگر گرفتن زمين از مالك شرعى آن طبق قانونى كه توسط مجلس شوراى اسلامى وضع و به
تأييد شوراى نگهبان رسيده است، انجام گرفته باشد، نماز خواندن و تصرفات ديگر در آن
مكان اشكال ندارد.
س 382: در شهر ما دو مسجد مجاور هم وجوددارد كه ديوار بين آن دو آنها را از هم
جدا مىكند. مدتى پيش تعدادى از مؤمنين براى اين كه دو مسجد به هم وصل شوند، اقدام
به خراب كردن قسمت زيادى از ديوار فاصل بين آن دو نمودند، و همين امر باعث شبهه
براى بعضى در مورد اقامه نماز در آن دو مسجد شد و هنوز هم اين شك براى آنان وجود
دارد. اميدواريم راه حل اين مشكل را بيان فرمائيد.
از ميان برداشتن ديوارى كه بين دو مسجد فاصله انداخته، باعث اشكال در اقامه نماز
در دو مسجد نيست.
س 383: در جادهها رستورانهائى وجود دارد كه در كنار آنها مكانهائى براى خواندن
نماز قرار دارد، اگر كسى در آن رستوران غذا نخورد، آيا جايز است در آن مكانها نماز
بخواند يا اين كه ابتدا بايد اجازه بگيرد؟
اگر احتمال دهد نماز خانه ملك صاحب رستوران است و استفاده از آن مخصوص كسانى است
كه در آن رستوران غذا مىخورند، بايد اجازه بگيرد.
س 384: آيا نماز كسى كه در زمين غصبى روى سجاده يا چوب و مانند آن نماز خوانده،
صحيح است يا باطل؟
نماز در زمين غصبى باطل است، هر چند روى جا نماز و تخت باشد.
س 385: در بعضى از شركتها و مؤسسههائى كه امروزه در اختيار دولت قرار دارد
بعضى اعضاى شركت و كارمندان از شركت در نماز جماعتى كه در آنجا اقامه مىشود
خوددارى مىكنند، به اين دليل كه آن مكانها توسط دادگاه شرع از صاحبان آنها مصادره
شده است. خواهشمنديم نظر مبارك را در اين باره بيان فرمائيد.
اگر احتمال مىدهند كه قاضى صادر كننده حكم مصادره، با صلاحيت قانونى و بر اساس
موازين شرعى و قانونى اقدام به صدور حكم كرده است، عمل او شرعا محكوم به صحت است،
وبنا بر اين تصرف در آن مكان جايز است و حكم غصب بر آن منطبق نيست.
س 386: اگر مسجدى مجاور حسينيهاى باشد، آيا اقامه نماز جماعت در حسينيه
صحيحاست و آيا ثواب آن در هر دو برابر است؟
شكى نيست كه فضيلت نماز در مسجد بيشتر از فضيلت نماز درغير مسجد است، ولى خواندن
نماز جماعت در حسينيه يا در هر مكان ديگرى اشكال شرعى ندارد.
س 387: آيا نماز خواندن در مكانى كه موسيقى حرام پخش مىشود، صحيح است يا خير؟
اگر نماز خواندن در آن محل مستلزم گوش دادن به موسيقى حرام باشد، توقف در آنجا
جايز نيست، ولى نماز محكوم به صحت است، و با فرض اين كه موسيقى باعث عدم توجه و
تمركز حواس مىشود، نماز خواندن در آن مكان مكروه است.
س 388: نماز كسانى كه با قايق به مأموريت فرستاده مىشوند و وقت نماز آنها
مىرسد، به طورى كه اگر در همان زمان نماز نخوانند، بعد از آن نمىتوانند نماز خود
را داخل وقت بخوانند، چه حكمى دارد؟
در فرض مزبور واجب است كه نماز را در وقت آن به هر صورتى كه ممكن است، ولو در
داخل همان قايق، بخوانند.