س 1586: فردى از اقوام اينجانب يكى از كليههاى
خود را از دست داد و شخصى اعلام آمادگى نمود كه حاضر است يكى از كليههاى خود را در
برابر مبلغ معيّنى به او اهدا كند، ولى بعد از انجام آزمايشهاى پزشكى آشكار شد كه
كليه اين شخص قابل پيوند به بيمار نيست، آيا شخص مزبور حق دارد بخاطر چند روز بيكار
شدن، مبلغ مذكور را از بيمار مطالبه كند؟
اگر مبلغ مورد توافق در برابر كليه باشد، در صورتى
كه عدم قابليت كليه براى پيوند به بدن بيمار بعد از جدا كردن و برداشتن آن از بدن
فرد اهدا كننده باشد، مىتواند تمامى مبلغ مورد توافق را مطالبه كند هر چند بيمار
از كليه او استفاده نكند، ولى اگر قبل از قطع و جدا كردن كليه از بدن او معلوم شود
و بيمار او را مطلع نمايد، حق مطالبه چيزى را از بيمار ندارد.
س 1587: اينجانب آپارتمان مسكونى خود را با سند
عادى فروخته و مقدارى از پول آن را گرفتم و قرار بر اين شد كه باقيمانده آن را
هنگام ثبت سند رسمى به نام مشترى از او بگيرم، ولى اكنون از فروش خانه خود پشيمان
هستم و از طرفى مشترى هم اصرار مىكند كه خانه را تخليه كنم، حكم اين مسئله چيست؟
اگر بيع بر وجه صحيح شرعى محقّق شده باشد، فروشنده
تا زمانى كه حق فسخ نداشته باشد، نمىتواند به مجرّد پشيمانى و نياز به مبيع، از
تسليم آن به خريدار خوددارى نمايد.
س 1588: حوالهاى را از مركز معادن سنگ براى
دريافت سنگهاى معدنى از آن گرفتم، بعد از دريافت كالا برايم معلوم شد كه قيمت قطعى
سنگها را معيّن نكردهاند، براى تعيين قيمت به آن مركز مراجعه كردم، در پاسخ گفتند
كه بزودى قيمت قطعى آنها با تفاوت كمى توسط اداره مربوطه اعلام خواهد شد، ولى آن
اداره قيمت را چندين برابر قيمت قبلى اعلام كرد و من هم نپذيرفتم، با توجه به اينكه
درآن وقت سنگها را بريده و فروختهام، حكم اين مسئله چيست؟
از شرايط صحت معامله، تعيين مبيع وقيمت آن است
بطورى كه غرر و جهل برطرف شود، بنابر اين اگر معامله در روز تحويل و دريافت سنگها
به نحو صحيح شرعى محقّق نشده باشد، مشترى ضامن سنگها به قيمت روزى كه آنها را بريده
و فروخته است، مىباشد.
س 1589: شخصى از دختر خود ساختمانى را خريده است
كه در تصرّف شوهرش مىباشد و پول آن راهم به دختر خود پرداخته است، شوهرش او را
عمدا اذيت نموده و تهديد كرده است كه اگر آن معامله را انكار نكند او را طلاق خواهد
داد و به همين دليل تسليم مبيع، متعذّر شده است، آيا تسليم مبيع يا بازگرداندن پول
آن به خريدار بر عهده آن زن است كه ساختمان را فروخته يا بر عهده شوهر اوست؟
تحويل مبيع يا بازگرداندن پول آن به مشترى بر خود
فروشنده واجب است.
س 1590: اينجانب خانهاى را با سند عادى خريده و
بر فروشنده شرط كردم كه بايد در دفتر ثبت اسناد رسمى حاضر شود و خانه را بطور كامل
به نام من كند، ولى فروشنده به تعهّد خود عمل نكرد و از تحويل خانه و ثبت سند آن به
نام من خوددارى نمود، آيا حق دارم انجام آن را از او مطالبه كنم؟
اگر آنچه بين شما محقّق شده و قرارداد عادى راجع
به آن تنظيم كردهايد، خريد و فروش خانه به نحو صحيح شرعى بوده، فروشنده حق رجوع از
معامله و خوددارى از عمل به آن را ندارد، بلكه شرعا ملزم است خانه را به شما تحويل
داده و همه اقدامات لازم براى انتقال سند را نيز انجام دهد و شما حق داريد از او
بخواهيد كه به قرارداد عمل كند.
س 1591: بر اساس معامله تجارى كه بين فروشنده و
خريدار منعقد شده است، خريدار متعهد شده كه مبلغى از پول كالايى را كه از فروشنده
خريده و تحويل گرفته است، بطور هفتگى بپردازد و هر مبلغى را كه به فروشنده
مىپرداخته در دفتر خود ثبت مىكرده است، فروشنده هم هرمبلغى را كه از او تحويل
مىگرفته در دفتر خود ثبت مىنموده و دفتر او را در زير هر مبلغ دريافتى امضا
مىكرده است، بعد از گذشت تقريبا چهار ماه مبادرت به محاسبه پولهايى كه مشترى در
چندين نوبت پرداخت كرده، نمودند كه بر اثر آن معلوم شد در مقدار بدهى مشترى اختلاف
وجود دارد، مشترى مدّعى پرداخت آن است و فروشنده منكر آن، با توجه به اينكه آن
مبلغِ مورد اختلاف در هيچيك از دو دفتر ثبت نشده است، حكم اين مسئله چيست؟
اگر ثابت شود كه مشترى آنچه را كه ادّعا مىكند به
فروشنده داده، پرداخت كرده است، چيزى بر عهده او نيست، والاّ سخن فروشنده كه منكر
دريافت آن مبلغ است، مقدّم مىباشد.